
Ludzkość wpływa na... ruch obrotowy Ziemi
19 czerwca 2023, 06:17W latach 1993–2010 ludzie wypompowali tak olbrzymią ilość wód podziemnych, że doprowadziło to do... przesunięcia osi Ziemi i biegunów o niemal 80 centymetrów. Spowodowane działalnością człowieka zmiany w nachyleniu osi planety są takie, jak zmiany spowodowane w tym samym czasie przez topnienie lodów Grenlandii.

Polskie koty to potomkowie co najmniej 3 linii genetycznych. Kiedy przybyły na nasze tereny?
15 grudnia 2022, 10:26Niedawne badania wykazały, że koty udomowiono na terenie Żyznego Półksiężyca przed około 10 000 lat, a ich przodkiem jest Felis sylvestris lybica. Jak jednak rozprzestrzeniły się po świecie i trafiły do Europy Centralnej i Polski? Wstępne odpowiedzi na te pytania uzyskał zespół naukowy z Polski, Słowacji, Serbii, Węgier, Czech, Mołdowy i Belgii.

Pomiar stawowego zużycia materiału
24 listopada 2010, 13:00Ferrografia jest od dawna stosowana do analizy olejów, smarów i płynów hydraulicznych. Próbkę umieszcza się w silnym polu magnetycznym. W ten sposób można np. odseparować cząstki pochodzące ze zużycia silników. Teraz naukowcy z Uniwersytetu w Tel Awiwie chcą zastosować zmodyfikowaną wersję tej metody – bioferrografię – do oceny stanu implantów ortopedycznych, skuteczności leków czy diagnozowania różnych chorób, np. nowotworów, na wczesnych etapach.

Bakterie działają jak mikrogałki oczne
9 lutego 2016, 13:54Po ponad 300 latach dociekań naukowcom udało się wreszcie ustalić, w jaki sposób bakterie postrzegają świat. Zespół z Wielkiej Brytanii, Niemiec i Portugalii zauważył, że całe komórki bakteryjne spełniają funkcję mikroskopijnej gałki ocznej.

Niezwykły system odwadniający z chińskiej epoki kamienia. Powstał bez władzy centralnej
16 sierpnia 2023, 08:18Najstarszy w Chinach system odwadniający, wykonany z ceramicznych rur, dowodzi, że neolityczni mieszkańcy stanowiska Pingliangtai byli zdolni do tworzenia złożonych struktur inżynieryjnych bez potrzeby odwoływania się przy tym do scentralizowanej władzy. Naukowcy z University College London (UCL) opisali na łamach Nature Water pochodzący sprzed 4000 lat, z okresu kultury Longshan, system, który powstał dzięki współpracy lokalnej społeczności. Nie znaleziono tam śladów istnienia władzy centralnej.

Ograniczenie kalorii spowalnia starzenie się u człowieka
22 lutego 2023, 10:57W przypadku robaków, much i myszy ograniczenie ilości przyjmowanych kalorii spowalnia proces starzenia się i wydłuża czas życia w zdrowiu. Celem naszych badań było sprawdzenie, czy ograniczenie kalorii wydłuża ludzkie życie, stwierdził profesor Daniel Belsky z Columbia University.

Dlaczego ulegamy optycznym iluzjom
7 grudnia 2010, 17:07Psycholodzy z Wellcome Trust wykazali, że ludzie ulegają złudzeniom optycznym w bardzo różnym stopniu, a co ciekawsze, stopień postrzegania iluzji bezpośrednio zależy od rozmiaru zaangażowanej w przetwarzanie obrazu pierwotnej kory wzrokowej.

Przełomowe odkrycie dot. leczenia glejaka
1 marca 2016, 12:51Przeciętny czas życia od diagnozy glejaka to ok. 1-1,5 roku. Całkowita resekcja guza jest trudna, stąd częste wznowy. Obiecującą, pierwszą od ponad 30 lat, metodą poprawy rokowań wydaje się wykorzystanie niszczących guzy indukowanych nerwowych komórek macierzystych (ang. induced neural stem cells, iNSCs).

Szybkość z powolności. Uczeni zbadali najszybszy i najbardziej wydajny półprzewodnik
27 października 2023, 09:53Doktorant Jack Tulyag i jego zespół z Columbia University opisali na łamach Science najszybszy i najbardziej wydajny półprzewodnik, Re6Se8Cl2. Z badań wynika, że ekscytony w Re6Se8Cl2 nie rozpraszają się w kontakcie z fononami, ale łączą się z nimi, tworząc nowe kwazicząstki nazwane akustycznymi ekscytonami-polaronami. Polarony występują w wielu materiałach, ale te w Re6Se8Cl2 mają specjalną właściwość, są zdolne do transportu balistycznego, czyli bez rozpraszania.

Tablica Mendelejewa na, a nie we włosie
22 grudnia 2010, 13:01Jak mała może być tablica okresowa pierwiastków? Bardzo mała. Naukowcy z University of Nottingham wyżłobili właśnie symbole 118 pierwiastków na ludzkim włosie. By tego dokonać i pobić rekord, musieli się posłużyć mikroskopem elektronowym i generatorem wiązek jonowych. Eksperymentalny włos pobrano z głowy prof. Martyna Poliakoffa.